لَا تَسْتَكْثِرُوا كَثِیرَ الْخَیْرِ وَ لَا تَسْتَقِلُّوا قَلِیلَ الذُّنُوبِ فَإِنَّ قَلِیلَ الذُّنُوبِ یَجْتَمِعُ حَتَّى یَكُونَ كَثِیراً
وَ خَافُوا اللَّهَ فِى السِّرِّ حَتَّى تُعْطُوا مِنْ أَنْفُسِكُمُ النَّصَفَ وَ سَارِعُوا إِلَى طَاعَةِ اَللَّهِ وَ اُصْدُقُوا اَلْحَدِيثَ
خیر بسیار (مانند طاعت و بخشش زیاد) را بسیار نشمارید و گناه اندك را كم نشمارید، زیرا گناه اندك انباشته می‌شود و زیاد می‌گردد، و در نهان از خدا بترسید تا از خود انصاف دهید (بحق قضاوت كنید اگر چه به زیانتان باشد، و چنین نكند جز كسی‌كه در نهان از خدا بترسد) و به سوى طاعت الهى بشتابيد،راست گفتار باشيد.
اصول کافی، ج3، ص394، روایت 2
مرحوم کلینی در کتاب شریف کافی از وجود مقدس امام کاظم (ع) نقل می‌کنند که حضرت چندین نکته‌ی اخلاقی - تربیتی را به پیروان خود و شیعیان خود متذکر می‌شوند. آغاز این حدیث اینگونه است: «لا تَستَکثِرُوا کَثیرَ الخَیرِ، وَ لا تَستَقِلّوا قَلیلَ الذُّنوبِ: هیچگاه کارهای خوب خود را اگرچه زیاد هستند و فراوانند، زیاد به حساب نیاورید».
در حدیث دیگر هم هست که لقمان حکیم به فرزندش می‌گوید: پسرم! در زندگی دو چیز را سعی کن فراموش کنی: خوبی‌های خودت به مردم و بدی‌های مردم را به خود.
اگر این‌ها فراموش شود، انسان رشد می‌کند. اگر کارهای خوب خود را فراموش کردیم و زیاد به حساب نیاوردیم، دچار غرور و عُجب نخواهیم شد و درجا هم نخواهیم زد.
نقطه‌ی مقابل: وَ لا تَستَقِلّوا قَلیلَ الذُّنوبِ. امام می‌فرماید، گناهان خود را گرچه کم باشد، باز هم اندک به حساب نیاورید. چون حضرت می‌فرماید: فَاِنَّ قَلیلَ الذُّنُوبِ یَجتَمِعُ حَتّی یَکُونَ کَثیرًا. گناهان کم، اندک اندک، کنار هم شکل می‌گیرد و گناهان بزرگ را رقم می‌زند.
خیلی از کسانی که جرائم بزرگ و تخلفات سنگین مرتکب شده‌اند، شروع کارشان با گناهان کوچک بوده است.
وَ خَافُوا اللَّهَ عزّوجلّ فِى السِّرِّ حَتَّى تُعْطُوا مِنْ أَنْفُسِكُمُ النَّصَفَ. امام می‌فرماید: از خداوند در خلوت خودتان و در جاهای مخفی، بترسید.
رعایت حرمت خدا و دینداری در جامعه‌ای که همه ما را می‌بینند، خیلی هنر نیست. بالأخره برای حفظ آبروی خودمان هم که شده، جلوی دوستان و بستگان و حتی در خانواده و جلوی فرزندان، هر سخنی نمی‌گوییم و هر کاری نمی‌کنیم. هنر این حرمت‌داریِ خدا هم در خلوت‌ها و سِرّ‌‌هاست؛ جاهایی که پنهان و مخفی است و کسی نیست؛ ولی خدا هست. امام می‌فرماید: از خداوند در خلوت‌ها بترسید تا به شما انصاف بدهند و به انصاف برسید.
بعضی، انسان‌های باانصافی هستند؛ بدی نمی‌کنند چون بدی را برای خودشان نمی‌پسندند و چون خدا را فراموش نکرده‌اند.
بعد امام می‌فرماید: به سوی طاعت خداوند سرعت ببخشید و در سخن‌های خودتان، راستگو و صادق باشید.
امیدواریم این فرمایش نورانی امام هفتم (ع) در باقیمانده‌ی زندگی ما توفیق عمل شایسته پیدا کنیم.
