بسماللهالرحمنالرحیم
الحمدالله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا و نبیّنا حبیب اله العالمین اباالقاسم المصطفی محمد و علی أهل بیته الأئمة الهداة المهدیین المکرمین لاسیّما بقیةالله المنتظر حجةابنالحسنالعسکری عجلالله تعالی فرجهالشریف.
قال علی علیهالصلوة و السلام: «اَلصِّدْقُ عِمَادُ اَلْإِسْلاَمِ وَ دَعَامَةُ اَلْإِيمَان»
با عرض سلام و ادب و احترام محضر همهی عزیزان و آرزوی قبولی اعمال همهی عزیزان در این ماه عزیز و عرض تسلیت به مناسبت ایام شهادت و سوگواری امام متّقین و پیشوای پرهیزگاران عالم، حضرت علی علیهالسلام.
سخن پیرامون آیهی 119 سورهی مبارکه توبه که یکی از جلوههای صادقین، وجود مقدس علی علیهالسلام بود و به همین عنوان، سخن از راستگویی به میان آمد که از ویژگیهای برجستهی شخصیت علی علیهالسلام، راستگوییِ حضرت بود که حتی در عقاید و رفتار هم که عرض کردیم از مصادق راستگویی است، علی علیهالسلام فرمود: «لَم أشرِک بالله طَرفَة عَینٍ» من یک چشمبههمزدن در عقایدم هم خللی ایجاد نشد. یعنی در عقایدم هم دچار تردید نشدم.
در ادامهی بحث، چند حدیث را از فرمایشات امیرالمؤمنین، تکمیل عرائض قبل، تقدیم کنم. آقا علی علیهالسلام میفرماید: «اَلصِّدْقُ عِمَادُ اَلْإِسْلاَمِ» عمود و ستونِ اسلام، راستگویی است. «وَ دَعَامَةُ اَلْإِيمَان» راستگویی، اساس ایمان انسانهاست؛ قوامِ ایمان انسانها و عمودِ اسلام، در گروِ راستگویی است. این، پیامی دارد. که همانگونه که عمود، خیمهای را برپا میدارد و سایهبانی را بر فراز ارتفاع حفظ میکند، اگر ما بخواهیم اسلامِ ما، اسلام واقعی باشد، عمودِ این اسلام در راستگویی است. پناه بر خدا، کسانی که انسانهای دروغگویی هستند، اینها اسلامشان، تخریب شده و اسلامشان ریزش پیدا کرده، و کسانی که میخواهند ایمان آنها محفوظ بماند و ایمان آنها ثابت بماند، علی علیهالسلام میفرماید راستگویی. پس انسانهای راستگو، هم اسلامشان و هم ایمانشان از گزند آسیبها محفوظ است. این یک حدیث که در غررالحکم آمده است.
در جای دیگر امام تشبیه میفرماید راستگویی را به لباسِ دین: «الصِّدقُ لِباسُ الدِّينِ». راستگویی، لباسِ دینِ شماست. تشبیه به لباس شده راستگویی. لباس، عزیزان، چند ویژگی و مزیّت دارد. از ویژگیهای لباس این است که اساساً پوشیدنِ لباس، سبب زینت است. ما لباس را میپوشیم تا آراستهتر و زیباتر و مرتبتر در حضور مردم، حاضر شویم. لذا افراد، در رنگ لباس، نوع لباس، دوخت لباس دقت دارند که چه لباسی آراستگی و زیبایی بیشتری را برای آنها ایجاد میکند. همانگونه که لباس، یک زیبایی و آراستگی را به ما ارزانی میدارد، راستگویی هم برای دین، تشبیهِ به لباس شده. یعنی اگر میخواهید دینِ شما، دینِ آراسته و زیبایی بشود، لباسِ دینِ شما، به راستگوییِ شماست. انسانهای راستگو، انسانهایی هستند که دین را آراستگی میدهند و دین را زیبایی میبخشند. دیندارهای ما، متدیّنین ما، کسانی که اهل مسجد و جماعت و جلسه و دعا و شبزندهداری هستند، مراقب باشند که زیباییِ واقعی این معنویات و خدمات اینها در پرتوی راستگویی آنهاست.
لباس، از ویژگیهای دیگری که دارد، در کنار آراستگی، عیبها را هم میپوشاند. لباس، پوشش میدهد معایب را. اگر کسی بدنش، معایبی داشته باشد یا نقصی داشته باشد، این پوشش و این لباس، سبب میشود که دیگران، عیبها را نبینند. دینِ ما، از گزند آسیبها اگر میخواهیم در امان بماند، راستگویی سبب میشود که ما را از گزندها محفوظ میدارد و حفظ میکند. لذا در این حدیث امام میفرماید راستگویی، لباس دین است.
در سخنی دیگر، علی علیهالسلام میفرماید: «الصِّدقُ رأسُ الدِّينِ». رأس و سرِ دینِ شما، راستگویی است. باز اینجا تشبیهی که به کار رفته، حائز اهمیت است. سر، هیئترئیسهی بدن انسان است. عزیزان، شما شاید در طول زندگی برخورد داشتهاید با کسانی که نقص عضو، یا داشتهاند یا پیدا کردهاند اما به زندگی ادامه دادهاند و حیات اینها متوقف نشده. کسانی که کلیهای از دست دادهاند؛ کسانی که کبدِ آنها پیوند شده؛ کسانی که مثلاً چشم را از دست دادهاند، نقص عضوی پیدا کردهاند و قسمتی از بدن آنها آسیب جدی دیده اما حیات آنها ادامه پیدا کرده. حتی قلب، بیمار شده اما به زندگی خود دارند ادامه میدهند و باتری در قلب کار گذاشتهاند. اما شما هم برخورد نمیکنید با کسی که بگویید سر ندارد و حیات دارد.
علی علیهالسلام میفرماید سرِ دینِ شما، راستگویی است. اگر میخواهید دینِ شما، حیات داشته باشد و شما حقیقتاً دیندار واقعی باشید، باید رعایت کنید راستگویی را.
در سخنی از رسول خداست که پیغمبر میفرماید: «لا تَنظُروا إلی کثرَةِ صَلاتِهِم وَ صَومِهِم» پیامبر میفرماید هیچگاه نگاهِ به زیاد نمازخواندن و زیاد روزه رفتنِ مردم نکنید. «وَ کثرَةِ الحَجِّ، وَ المَعروفِ» به اینکه طرف، حجِ زیادی رفته و سفرهای متعدد، حج رفته یا کارهای خوبِ خیرِ زیادی کرده، پیامبر میفرماید اینها، شما را سرگرم نکند. «وَ طَنطَنَتِهِم بِاللَّیلِ» خیلی سرگرم نشوید به آن ذکرهای شبانهی افراد که بعضیها نیمهشبها اهل ذکرند و اهل دعا هستند. اینها خوب است و امتیاز دارد اما معیار شخصیتشناسی افراد، اینها نیست. پیامبر، دو نکته را اشاره میفرماید که اینها حائز اهمیت است: «وَلکنِ انظُروا إلی صِدقِ الحَدیثِ وَ أداءِ الأمانَةِ» پیوسته در این دو مورد دقت داشته باشید: یکی در راستگویی و دوم در امانتداری.
انشاءالله که خداوند توفیق صدقِ حدیث را در زندگی، در این باقیماندهی زندگی، به نحو شایسته هم در سخن و هم در رفتار، هم در اخلاق و هم در عقائد به همهی ما عنایت بفرماید.
توفیقات همهی عزیزان را از خداوند مهربان خواستارم. والسلام علیکم و رحمةالله و برکاته.