استاد حدائق روز چهارشنبه 5 بهمن ماه 1401 در مسجدالرسول(ص) شیراز به مناسبت سالروز شهادت حضرت امام هادی(ع) به بیان حدیثی از آن امام در خصوص «روش کسب عزت» پرداختند.
جهت مشاهده ویدئو اینجا کلیک کنید
اعوذ بالله من الشيطان الرجيم
بسمالله الرحمن الرحيم
قال سيدنا و مولانا علی ابن محمد الهادی: «مَنِ اتَّقَى اللَّهَ يُتَّقَى وَ مَنْ أَطَاعَ اللَّهَ يُطَاعُ وَ مَنْ أَطَاعَ الْخَالِقَ لَمْ يُبَالِ سَخَطَ الْمَخْلُوقِينَ وَ مَنْ أَسْخَطَ الْخَالِقَ فَلْيَيْقَنْ أَنْ يَحُلَّ بِهِ سَخَطُ الْمَخْلُوقِين»[1].
خب شام شهادت امام هادی عليهالسلام است من يکی از کلامهای نورانی حضرت را که تقاضای همه ما مردم هم هست ولی راه رسيدنش را بعضیها اشتباهی میپيمايد، يکی از خواستههای همه مردم اين است که حرمتشان شکسته نشود حرفشان زمين گذاشته نشود، پدر دوست دارد تا زنده است محترم باشد، فرد فرد جامعه شما اين حالت عزت طلبی جزء سرشت انسانهاست همه دوست دارند عزيز باشند، گاهی اوقات بچههای کوچک هم در خانهها اينها دوست دارند دستشان در جيب خودشان باشد، يک چيزی از خودشان داشته باشد.
در يک حديثی امام صادق میفرمايد مردم در دنيا دنبال چهار چيز هستند اما بیراهه میروند يکی از اين چهار چيز را حضرت میفرمايد عزت است، همه دوست دارند عزيز باشند، کارگر است کارگر عزيز، مدير است مدير عزتمند، پدر است پدر با عزت اما اين راهش کجاست؟ من اگر میخواهم اطاعتم کنند، حرفم را بشنوند حرمتم شکسته نشود. چه بايد کرد آقا امام هادی در اين حديث پرده‌برداری میکند از همين حقيقتی که همه ما به دنبال آن هستيم لذا ديديد در تاريخ بعضیها حرفشان حرف اول است، در خانوادهها گاهی اوقات میگويند فلانی آدم بیسوادی است ولی روی حرفش کسی حرف نمیزند، فرمولش کجاست؟ به پول نيست به سواد نيست به زور بازو نيست به بندگی خداست، امام هادی میفرمايد: «مَنْ أَطَاعَ اللَّهَ يُطَاعُ»[2]اطاعت خدا کرديد اطاعتتان میکنند، يکجاهايي حرفمان زمين میماند حرفها را زمين گذاشتيم، آقا میآيد میگويد آقا فرزند ما زيربار حرفمان نمیرود، خب پدر تو زيربار خدا رفتی؟ کی حرف شنيدهايم که حرف ما را نشنيدند، اصلاً افراد مستجاب الدعوه همينها هستند، آدمهای مستجابالدعوه امر خدا را زمين نگذاشتند خدا هم حرف اينها را زمين نمیگذارد، اينها ترازشان رضايت الهی است، من حالا در ايام عمر خودم گاهی اوقات برخورد داشتيم با همين مستجاب الدعوهها در همين شيراز کسانی که تا میگويند میشود، اينها پارتی بازی نيست، بابا دهاتی بیسواد مستجاب الدعوه، آقا با سواد تحصيل کرده در کارش مانده، گير کجاست؟ گير در بندگی خداست، امام هادی میفرمايد اطاعت کنيد امر خدا را تا اطاعتتان کنند.
يک آقايي بود من در بعضی از جلسات هم ياد کردم، در اين روستاي جمقون جهرم، آقای ابراهيم جمقونی خدا رحمتش کند فوت کرد، در دولت آقای احمدی نژاد بود سال هشت و پنج، فرماندار جهرم يک آقايي بود به نام آقايي ملکوتی يک شب پنج شنبه يکی از اعياد اهلالبيت بود از ما دعوت کرده بودند برای سخنرانی در جهرم وسليهای که آمد ما را ببرد جهرم يکی از فضلای روحانيون جهرمی در هم در ماشين بود راننده بود، يکی جلو بود اين آقا هم عقب ما هم در خدمت ايشان حرکت کرديم برای جهرم در مسير جهرم آن آقای روحانی گفت آقا يک روستايي است به نام جمقون يک پيرمردی است در اين روستا خيلی دوست دارد شما را ببينيد و گفته اگر فلانی آمد در جهرم بياوريد من اين را ببينم، گفتم حالا که ما وقت نداريم، داريم میرويم سخنرانی و منتظرند مردم، حالا يک فرصتی اگر شد در برگشتن يا فرصت ديگر، گفت آقا اين پيرمرد ديدنی است، گفت مقام معظم رهبری در دوره رياست جمهوریشان آمدند فارس، جهرم رفتند رفتند منزل استاد اين، گرچه فوت کرده بود استاد، گفت من يک جريان از اين برايتان بگويم آن آقا گفت، گفت يک وقتی يک کسی آمد پيش همين آقای ابراهيمی جمقونی، گفت مزرعه گندم ما را گنجشکها حمله کردند و دارند میبرند گندمها رسيده فرصت درو پيدا نکرديم مترسک هم زديم گنجشکها از مترسکها هم حساب نمیبرند، چه بکنيم؟ زندگیمان دارد میرود محصولمان دارد ازبين میرود آن آقا گفت من خودم بودم و ديدم، گفت همين آقايي ابراهيمی رو کرد به آن صاحب زمين گفت بلند شو برو سرزمين، رو کن به زمين زراعیات و گنجشکها بگو گنجشکها ابراهيم میگويد برويد، گفت اين بابای اين صاحب زمين هم بلند شد رفت سر زمين، يک رو کرد به زمين زراعیاش گفت گنجشکها ابراهيم میگويد برويد، گفت يک گنجشک ديگر در آن مزرعه نيامد، آقا چه کردند اين آقا؟ چشم بندی است؟ شعبدهبازی است؟ امام هادی میفرمايد اطاعت کن، اطاعتت میکنند نه حرفت را انسانها میخرند طيور، وحوش، عالم هستی حرفت را میخرند، اين اولياء میگويند ولايت تکوينی دارند يعنی همين، هستی تحت فرمان است تا اين را گفت، به راننده گفتم اول برويد جمقون. گفتم اين آقا ديدنی است، اول جمقون بعداً جهرم، گفت آقا جلسه دير نشود، گفتم ما اول خودمان لازم است او را ببینیم، اين نکته را هم بارها گفتم مردم اول به داد خودتان برسيد، قبل از اينکه به فکر زن و بچه باشيد، قبل از اينکه به فکر همسايه و رفيق باشيد، قرآن میفرمايد: «يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا قُوا أَنْفُسَكُمْ وَ أَهْليكُمْ ناراً»[3] مؤمنين اول به داد خودتان برسيد، خودتان را نجات بدهيد بعد خانواده را گاهی اوقات ما يک سری وظايف و تکاليفمان را انجام نمیدهيم چون نگرشمان اين است که به فکر خانواده هستيم، خودمان را داريم آسيب میزنيم. گفتم آقا اول ما خودمان لازم هستيم، ما بايد اين آدم را ببينيم برويم جمقون، حالا عزيزانی که شايد روستايي جمقون را ديدند يک روستايي بسيار ساده، يک معنويتی هم بود در اين روستا نزديکهای غروب بود، ربع ساعتی به آذان مغرب بود رسيديم در خانه همين پيرمرد پياده شديم تا آمدند در بزنند در را باز کرد، ديدم يک پيرمرد قد بلندی رو به روی ما، گفت آقای حدائق میدانستم که داری میآيي، بفرماييد داخل، آمديم ديديم يک تختی داخل حياط بود تابستان هم بود، يک فلاکس چايي، چندتا استکان يک مقدار ميوه هم گذاشته بود به آن سه نفر گفت شما بنشينيد پذيرايي بشويد من با فلانی کار دارم، آنها نشستند و يک ده دقيقهای با او قدم میزد در حياط و حرف میزد، خب حالا محبتی هم به ما کرد و لطفی کرد و حرفهای زد بعد هم گفت ديگر آقا نمانيد مردم منتظر هستند جهرم، برسيد به جهرم، گفت اين ديدار من با شما ديدار اول و آخرم بود، ديگر ما همديگر را نمیبينيم و همين‌طور هم شد، چند ماهی بعد هم ايشان رحمت خدا رفت و ما نبوديم شيراز، که تشييع شد و در همان جمقون به خاک سپرده شد، خب توفيقاتی برکاتی اين پيرمرد داشت من در همين فاصله صحبتی که به ايشان صحبت میکردم، میگفت آقاي حدائق همه چيز درخانه خداست و بندگی خدا، بندگی کردی عزتت میدهند، حالا نکاتی هم به ما تذکر داد ايشان حرفهایی زد، يک چيزی را به رسم امانت به ما سپرد. خب اين آقا بابای دهاتی بیسواد حالا مطالبی هم بعد از فوتش من از ايشان ديدم که خيلی عجيب است، چرا يک دهاتی اين جوری میشود بعضیها شهری نمیشوم، اطاعت کرده امام هادی میفرمايد اطاعت خدا کرديد اطاعتتان میکنند خانم میخواهی شوهرت حرفت را بشنود، آقا میخواهی همسرت همراه باشد با خدا همراهی کن: «مَنْ أَطَاعَ اللَّهَ يُطَاعُ»[4] اطاعت خدا کرديد اطاعتتان میکنند، نوع عزيزانی که صاحب انفاس پاکند، نفسشان، قدمشان، قلمشان تأثير داشته اينها در بندگی خدا به اينجا رسيدند، امام صادق عليهالسلام میفرمايد مردم عزت را میخواهند اما نمیدانند عزت کجا بايد به دست بيايد، میفرمايند: «فَمَوْجُودٌ فِي خِدْمَةِ الْخَالِقِ»[5] امام صادق میفرمايد عزت را خدا در خدمت به خدا قرار داده است «فَمَنْ طَلَبَهُ فِي خِدْمَةِ الْمَخْلُوقِ لَمْ يَجِدْهُ»[6] اگر کسی تصورش اين بود که به اين عزت در خدمت به مردم خواهد رسيد، نخواهد رسيد، البته اين را من يک خرده باز کنم، عزيزان خدمت به مردم زمانی ارزش دارد که خدا راضی باشد، خدمت به هرکسی ارزشمند نيست، بعض خدمتهای به مردم معصيت است، بعضی از همراهیهای با مردم همراهی با شيطان است، خدمتی به مردم ارزشمند است که خدا آن خدمت را تأييد کند و لذا اگر ما عزت را در بودن با مردم جدايي از خدا ديديم امام صادق میفرمايد به اين عزت نمیرسيد: «فَمَنْ طَلَبَهُ فِي خِدْمَةِ الْمَخْلُوقِ لَمْ يَجِدْهُ»[7] امام هادی هم میفرمايد: «مَنْ أَطَاعَ اللَّهَ يُطَاعُ»[8] اطاعت کنيد تا اطاعتتان کنند، حرف بشنويد تا حرفتان را بشنوند.
دوم حضرت میفرمايد: «مَنِ اتَّقَى اللَّهَ يُتَّقَى»[9] اگر تقوايي الهی پيشه گزيديد از خدا ترسيديد از شما حساب میبرند، بعضیها از سايه خودشان میترسند چون از خدا نمیترسند، مردم اگر از خدا ترسيديد ديگران از شما حساب میبرد، بعضیها میبينيد قدرتی ندارند، مکنتی ندارند ولی هيبت دارند اين هيبت اين سطوت، اين احترام اين جايگاه، اين در پرتو تقواست، خدا رحمت مرحوم حضرت امام در خاطرات امام آقای حاج سيدحميد روحانی نقل میکند، بعد از آن سخنرانی امام سال چهل و دو، خانه امام را عزيزان محله کچک قاضی قم ديديد الآن میروند دفتر مقام معظم رهبری است مردم میروند میبينند يک بيرونی و اندرونی هست، ساعت يک بامداد مأمورهای شهربانی ريختند در خانه امام امام را دستگير کنند ببرند تهران، شروع کردند افرادی که در بيرونی خانه بودند را کتک زدند، که امام کجاست؟ آقای خمينی کجاست؟ امام میشنوند سر و صدا بلند شد دارند عدهای را کتک میزنند حالا بنده بودم میگفتند آقا آمدند بگيرنت، فرار کن از در پشتی برو تا پيدايت نکنند، امام با آن لباس داخل منزل، آن لباسی عربیشان و عرقچينی سرشان بوده از اندرونی میآيند در بيرونی، میبينند اين مأمورهای حکومت دارند اين افرادی که در بيرونی بودند را کتک میزنند که خمينی کجاست؟ امام میفرمايد به اينها چه کار داريد؟ میگويند ما دنبال آقای خمينی هستيم خمينی کجاست؟ امام میفرمايد خمينی من هم هستم رها کنيد اينها را، میگويند آقا ما آمديم شما را ببريم، امام میگويند صبر کنيد من میآيم اين چه نيرویی است اين چه ايمانی است، امام لباس میپوشند عمامه سر میگذارند میآيند خود امام اينجا نقل کرده بودند که من را در يک ماشين فولکس مشکی سوار کردند که يک عکسی هم هست از آن لحظه که امام را سوار کرده بودند امام فرمودند يک افسری بود، من بودم عقب، سربازی جلو و راننده، گفتند در اين مسير قم به تهران اينها ترسيدند که مردم قم بيايند در تعقيب امام و امام را از دست اينها آزاد کنند از جاده بيراهه امام را بردند تهران، يک جادهای فرعی، گفتند من ديدم اين افسر و سرباز و راننده هر سه دارند میلرزند و من در اين مسير اينها را دلداری میدادم چرا میترسيد؟ چرا نگران هستيد؟ اسير در دست دشمن، دشمن در دست او اسير، اينها نتيجه تقواست، بعضیها ديد آقا فردا چه میشود؟ بازار زمين نخورد، دلار دارد میرود بالا چه خاکی به سرمان کنيم، بابا تقوايت ضعيف است، بسمهتعالی، خدای دلار زنده است يا نيست؟ مردم خدا به حضرت موسی فرمود: «مَا دُمْتَ لَا تَرَى زَوَالَ مُلْكِي فَلَا تَرْجُ أَحَداً غَيْرِي»[10]موسی تا زوال حکومت خدا را نديدهای به غير خدا مراجعه نکن، خدايي امروز خدا فردا هم هست، موسی: «مَا دُمْتَ لَا تَرَى كُنُوزِي قَدْ نَفِدَتْ فَلَا تَغْتَمَّ بِسَبَبِ رِزْقِكَ»[11] تا نديدی خدا ورشکست شده، ثروت خدا تمام شده غم رزق و روزی را نخور، هی نگاه پول داخل کارتمان میکنيم، پول داخل جيبمان میکنيم، دو دوتا چهارتا میکنيم اين حقوق با اين بچه با اين دختر، با اين پسر با اين روزگار چه خاکی به سرمان کنيم، بابا تا امروز که ادارهات کرده، تو بندگی کن، خدا خدايي میکند، امام فرمودند من اينها را دلداری میدادم تا رسیديم در مسير آذان صبح شد، امام گفتند به آن افسر گفتم ماشين را نگهداريد من پياده بشوم دو رکعت نماز صبح بخوانم بعد حرکت کنيم، گفت افسر گفت آقا ما میترسيم ما مأمور هستيم شما را برسانيم تهران معذرت میخواهيم ماشين را نمیتوانيم نگهداريم، امام فرموده بود خوب نگهداريد من پياده بشوم يک تيمم حاشيه جاده بکنم نماز صبحم را داخل ماشين میخوانم گفته بودند آقا ما میترسيم پياده بشويد، امام فرمودند فقط يک توقف بکنيد من در را باز میکنم از ماشين پياده نمیشوم خم میشوم حاشيه جاده يک تيمم میکنم بعد برويد که امام فرمودند به همين اندازه اينها اکتفاء کردند ماشين را نگهداشتند من يک پايم را از ماشين گذاشتم بيرون خم شدم حاشيه جاده روی خاک کنار جاده يک تيمم کردم نماز صبحم را در ماشين در حال حرکت خواندم اين سطوت اين هيبت اين نترسی مال ترسيدن از خداست، از خدا بعضیهايمان نمیترسيم که از سايهمان هم میترسيم، بعضیها ديديد از نزديکترين کسانی خودشان میترسند از رفيقش میترسد آقا پرونده برايمان درست نکند آقا اينطور نشود، آن طور نشود: «مَنِ اتَّقَى اللَّهَ يُتَّقَى»[12]امام هادی میفرمايد از خدا بترسيد همه از شما حساب میبرند، همه رعايت حرمت شما میکنند.
يک آقايي بود خدا رحمتش کند، پدر يکی از اساتيد دانشگاه شيراز بود اين يک کارمند سادهای هم بوده، ساليانی قبل رحمت خدا رفت، شايد شانزده هفده سالی قبل، فرزند ايشان از ما دعوت کرد گفت آقای حدائق برای مجلس ختم پدر ما بياييد منبر، آنی که ما را داشت میبرد طرف آن مجلس، گفتم از اين آقا چه میداني؟ خصوصيات اين فرد؟ گفت فقط من يک جمله بگويم اين آقا کارمند سادهی اداره دخانيات بود بازنشست هم بود ولی همه میگفتند اين مهره مار پيشش است، اين قدرت سحر عجيبی داشت، به هر کسی حرف میزد حرفش دومی نداشت، رو حرفش کسی صحبت نمیکرد، گفت مشهور بود، میگفتند فلانی يک چيزی پيشش است، تسخير میکند مردم را گفتم میشود از نمونههای کارهای اين آدم بگوييد، دوتا جريان را اين آقا نقل کرد، که گفت من خودم باش بودم، گفتم اولاً با اينکه باز نشست بود، کارهای هم نبود، مردم دورهتان تمام میشود تا زبانتان کار میکند، تا قلمتان کار میکند تا پولها در دستتان هست، تا صاحب اختيار هستيد کار کنيد، پيغمبر فرمود دنيا عاريه است، اموالی که در اختيارتان امکانات عاريه است، عاريه يعنی موقتی است، فعلاً دست شماست بعد از شما میگيرند دنيا هم زودگذراست، در اين دنيايي که زود گذراست از اين عاريههای که دست شماست برای آخرتتان خوب استفاده کنيد، میگويند آقا اين قلم دستت است ازت میگيرند، تا میتوانی استفاده کن بنويس، بعد از تو میگيرند اين قلم را میدهند دست يکی ديگر، شما بهرهببر از اين قلم، آقا از اين پولت، از اين زبانت، از اين اعتبارت، از اين موقعيتت تا هستی برای آخرتت، استفاده کن گفت اين بازنشست هم شده بود، يک کارمند سادهای دخانيات باز نشست، گفت اين کسی میآمد میگفت آقا مثلاً گفت يکی آمد گفت من يک مشکلی دارم در شهرداری و ما آقای شهردار را میخواهيم ببينم ما را راه نمیدهند، مشکلمان هم حق است بايد انجام داده بشود؟ گفت بيا تا برويم پيش شهردار، عزيزان امام صادق فرمود در نظام خلقت دوتا صفت بالاتر از آن ديگر وجود ندارد: «خَصْلَتَانِ لَيْسَ فَوْقَهُمَا شَيْءٌ الْإِيمَانُ بِاللَّهِ وَ نَفْعُ الْإِخْوَانِ»[13]يک: «الْإِيمَانُ بِاللَّهِ»[14]اعتقادی به خدا، دو: «وَ نَفْعُ الْإِخْوَانِ»[15] خيرتان به مردم رسيدن، بالاتر از اين دوتا نداريم، پيوند با خدا: «الْإِيمَانُ بِاللَّهِ»[16]ارتباط با خلق: «نَفْعُ الْإِخْوَانِ»[17]گفت اين آقا اصلاً در نفع الاخوان عجيب بود، گفت من همراهش بودم آمد در شهرداری از دم در، گفت آقای شهردار هستند، اصلاً آن مأمور شهرداری گفت بفرماييد بالا، رفتيم پشت در اتاق شهردار به رئيس دفتر شهردار گفت آقای شهردار هستند، گفت اصلاً مثلی که درها باز میشد زبانها بند میآمد، ببين رئيس دفتر شهردار بدون اينکه بگويد شما چه کسی هستيد؟ وقت داريد نداريد، گفت اجازه بدهيد الآن بروم داخل، رفت داخل گفت آقای شهردار میگويند بفرماييد داخل، گفت شهرداری که از قبل بايد وقت بگيرند هماهنگ کنند، گفت رفتيم داخل شهردار هم احترام کرد آقا بفرماييد، بنشينيد گفت بفرماييد گفت آقای شهردار اين مشکلی دارد مشکل اين را حل کنيد، گفت همانجا شهردار دستور داد که مشکل اين حل بشود و مشکلش هم قانونی بود بايد حل میشد حل شد، گفت يکدفعه ديگر هم کنار دستش نشسته بودم يکی آمد گفت آقا فرزند ما در زاهدان سرباز است مادرش مريض است اين اگر انتقالش میدادند به شيراز کنار بود کمک ما بود ولی میگويند اين را ارتش فارس بايد موافقت کند بعد برود زاهدان اصلاً کسی دسترسی به امير ندارد، گفت پاشو برويم پيش امير، گفت من همراهش بودم آمديم دم فِلکهای ارتش، دم دژبانی، حالا در ارتش رفتن هم يک آدابی دارد، گفت به آن دژبانی گفت که امير هست؟ گفت بلی شما کاری داريد؟ گفت ما کار داريم به امير، گفت اجازه بدهيد تماس گرفت به دفتر فرماندهی گفت میگويند بفرماييد داخل، گفت دو سه نفر با شما کار دارند، گفت رفتيم دفتر امير، رئيس دفتر آمد، کارتان؟ گفت آقا ايشان فرزندش در زاهدان است، میخواهند انتقالش بدهند به شيراز امير دستور بدهد ما دوتا کلمه با امير حرف داريم گفت رفت داخل، گفت امير میگويد بفرماييد داخل، اين درها را که باز میکند، گاهی اوقات ديديد حقتان را میدويد نمیرسيد گره میافتد در کارها کجا گره زدی که اين گره اينجا باز نمیشود ببين مشکل کجاست؟ هيچ اتفاقی اتفاقی نيست، گفت رفتيم داخل امير احترام کرد بلند شد، گفت آقای امير اين آقا خانمش مريض است، پسرش سرباز در زاهدان است موافقت کنيد انتقالش بدهند به شيراز گفت امير گفت چشم، موافقتش را نوشت گفت ببريد اينها را نقل کرد گفتم خب اين آقا چه کار میکرد؟ میشود از خصوصيات عبادیاش بگويي، گفت نماز اول وقتش تحت هيچ شرائطی تعطيل نمیشد، گفت اصلاً ما نديديم وقتی نماز بشود ديگر بپردازد به مردم، اصلاً نماز که میشد ديگر از مردم فارغ بود، گفت يکبار از اين غيبت نشنيديم يکبار از اين بد اخلاقی ديده نشد بابا کارکردی مزد میگيری، راه رفتی به مقصد میرسی، اين مصداق همين: «مَنِ اتَّقَى اللَّهَ يُتَّقَى»[18]بود گفت اين يک هيبتی داشت کارمند سادهای بود اختلاف خانوادگی افتاده بود بين يک زوج اينها میخواستند طلاق بگيرند گفت اين نيم ساعت رفت حرف زد الفت ايجاد شد: «مَنِ اتَّقَى اللَّهَ يُتَّقَى»[19] میخواهيد از شما حساب ببرند از خدا حساب ببريد، حرمت خدا را نشکنيد تا حرمتتان شکسته نشود اين دو.
سوم امام هادی فرمود: «لَمْ يُبَالِ سَخَطَ الْمَخْلُوقِينَ»[20] آنهايي که از خدا اطاعت میکنند هراسی ندارند مردم خوششان بيايد يا بدشان بيايد ديديد ما يک ملاحظات غلطی داريم، آقا اين کارها را اگر بکني بدشان میآيد مردم، چند روزی قبل يک کسی آمده بود مسألهای میپرسيد، گفتم خانم راهش اين است، گفت آقا اينکه بکنيم که دشمنمان میشوند بدشان میآيد بد میگويند به ما، گفتم شما بنده خدا هستيد يا بنده مردم؟ اطاعت از خدا اگر کرديد هراس نداريد که مردم راضی بشوند يا ناراضی باکتان نيست: «لَمْ يُبَالِ سَخَطَ الْمَخْلُوقِينَ»[21]هراسی نداريد آنی که ترازش اطاعت خداست شيراز با او بيگانه بشود ذرهای هراس پيدا نمیکند: «مَنْ أَطَاعَ الْخَالِقَ لَمْ يُبَالِ سَخَطَ الْمَخْلُوقِينَ»[22] و نعوذ بالله گزينه چهارم را هم بگويم: «وَ مَنْ أَسْخَطَ الْخَالِقَ»[23] خدا نکند کسی به اينجا برسد اگر کسی خدا را از خودش ناراضی کرد: «فَلْيَيْقَنْ»[24] امام هادی میفرمايد يقين داشته باشيد: «أَنْ يَحُلَّ بِهِ سَخَطُ الْمَخْلُوقِين»[25]گرفتار غضب مردم میشويد مردم اگر برای رضايت خلق، سخت خدا را فراهم کرديد واگذار میشويد به همان غضب مردم، ما اينها را در تاريخ زياد داشتيم.
در تاريخ فراوان، ايام دهه فجر پيشرو است، بگذاريد اين جريان را من بگويم شاه برای خوشايند آمريکاييها رفت، کارهايي که میکرد رضايت آمريکا را در نظر میگرفت انقلاب شد فرار کرد، خاطرات مادرزن شاه را بخوانيد، اين کتاب دخترم فرح کار روحانيت نيست که بگويي آخوندی نوشته، اين مادر زن شاه فريده ديبا نوشته و خواندنی است خود اين خانم میگويد وقتی من اين خاطرات را داشتم مینوشتم دخترم گفت ننويس آبروی دستگاه پهلوی میرود اينها را بايد برای مردم تبيين کرد، همين خانم فريده ديبا میگويد يک جشنی داشتند سران مملکت دورهای هر هفته شبها جمعه، آدرس کتاب را گفتم نگوييد آقای حدائق دارد میگويد برويد کتاب را ببينيد، میگويد يکی از هتلهای شمال را میگرفتند، عمق فاجعه را ببينيد چه کسانی بر ما حکومت میکردند، میگويد تمام اين وزراء و بزرگان مملکت با خانمهايشان میآمدند تا پاسی از شب گذشته، آنهايي که اهل شراب بودند شراب، آنهايي که اهل رقص بودند رقص، آنهايي که اهل قمار بودند قمار، هر کسی به ميل خودش مشغول لهو و لعب بود در طبقه همکف عمومی هتل، يک هتلی را در يکی از شهرهای شمال، گفت شب از نيمه که میگذشت، يک جشنی داشتند به نام کليب پارتی، تمام اين زنهای امراء مملکت هرکدام میرفتند در يک اتاق، بخوانيد اين کتاب را اين را مادر زن شاه نوشته، بعد بعضیها زير دلشان خوشی میگذرد! در نظام جمهوری اسلامی هستيم هی نق میزند، اختيار ما دست اينها بود که برای ناموس خودشان هم ارزش قائل نبودند گفت اينها خانمها میرفتند هرکدام در اتاق کليدها را میدادند در يک ظرفی بزرگی، تمام اين رجال چشمهايشان میبستند حالا بعضیها مست، بعضیها غير مست، هرکسی شانسی يک کليدی بر میداشت، اين کليد هر اتاقی بود و هر زنی در آن اتاق بود شب تا صبح با اين بود، يعنی زنای محصنه بيِّنه! وضع اين بود دوران اين بود، اينها امارت و حکومت میکردند حالا شاه برای خوشايند آمريکاييها اين کارها را میکرد، همين خانم در اين کتاب مینويسد میگويد وقتی شاه از ايران فرار کرد، هرچه اصرار کرد به آمريکاييها من را پناه بدهيد در آمريکا، کشور به کشور میرفت اجازه ورودش به آمريکا ندادند، آن روزهای پايانی عمرش اين خانم ديبا میگويد شاه داشت درد دل میکرد برای ما، گفت من آبرويم اعتبارم را برای آمريکاييها گذاشتم اما اينها من را در مملکت خودشان نپذيرفتند! اين همين حرف امام های است، مردم اگر خدا را از خودتان نارضی کرديد برای خلق، خدا واگذارت میکند به همين خلق، همينجا من آن سؤالی که ديروز ظهر طرح کردم را از امام حسين برايتان بگويم، يک شخصی از اهالی بصره اينی که: «أَعْطِنِي بِمَسْأَلَتِي مِنْ جَمِيعِ خَيْرِ الدُّنْيَا وَ جَمِيعِ خَيْرِ الْآخِرَةِ»[26]اينها با يک توجه بهتری در اين ماه رجب و فرصتهای موجود مبارک با يک آگاهی بهتری تکرار کنيد، يک شخصی از اهالی بصره نامهای به امام حسين نوشت: آقای من به من بگوييد خير دنيا و آخرت چيست؟ امام حسين جواب دادند متنی را پاسخ نامه: «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحيم» مکتوب امام حسين است: «أَمَّا بَعْدُ فَإِنَّ مَنْ طَلَبَ رِضَى اللَّهِ بِسَخَطِ النَّاسِ كَفَاهُ اللَّهُ أُمُورَ النَّاسِ»[27] خير دنيا و آخرت میدانيد يعنی چه؟ يعنی خدا را خشنود کنيد ولو مردم از شما ناراضی بشوند، از خدا بخواهيد ترازتان بشود خدا، خير دنيا و آخرت مال آنهايي است که خدا از آنها خشنود است، خدا از آنها راضی است: «فَإِنَّ مَنْ طَلَبَ رِضَى اللَّهِ»[28] اگر کسی در مسير رضايت خدا حرکت کرد ولو مردم از او ناراضی بشوند: «كَفَاهُ اللَّهُ أُمُورَ النَّاسِ»[29] خدا اين فرد را از امور مردم تأمين میکند و غنی میکند يعنی محتاج مردم نمیشود، شر و دنيا آخرت را هم امام حسين اشاره کردند: «وَ مَنْ طَلَبَ رِضَى النَّاسِ بِسَخَطِ اللَّهِ»[30] اگر دنبال خوشحال کردن و خشنود کردن مردم بر آمديد به چه قيمتی؟ به قيمت سخت خدا اگر خواستي فرزندت را راضی کنی ولی خدا ناراضی، آقا يک شب هزار شب نمیشود حالا يک شب عروسی هم بگيريم لهب و لعب میگذرد به چه قيمتی؟ سخت الله، آقا اينجا اشکالی ندارد حالا اين بدش میآيد به چه قيمتی؟ به قيمت سخت الله امام حسين، فرمود اگر شر دنيا و آخرت را که امام صادق بهش پناه میبرد همين است خدا نکند کسی بيفتد در اين مسير که بخواهد خلق را راضی کند به قيمت نارضايتی خدا، امام حسين فرمود اگر کسی دنبال رضايت مردم بر آمد به قيمت سخت خدا، خدا واگذارش میکند به همان مردم، شاه را خدا واگذار کرد به همان آمريکا سخت خدا را خريدی برای رضايت آمريکا.
از اين موارد فراوان است، آقايان عمر سعد برای رضايت ابن زياد و يزيد در قتل امام حسين شرکت کرد آقا امام حسين بهش فرمودند بهت وعده حکومت ری دادند گندم ری هم به کام تو نخواهد رسيد، يعنی ری را نمیبيني، گفت جو ری هم به ما برسيم قانع هستيم، خدا نکند چشم کسی را حجاب بگيرد که ولی خدا نصيحتش میکند نمیپذيرد ديد بعضیها بهشان حرف میزنی مسخره میکنند، بابا اينها چه است؟ مسجد میروی نماز میخوانی دورهاش تمام شد، شما هم داريد حرف حق میزنيد ولی آن جبهه میگيرد آن زاويه میگيرد آقا امام حسين عمر سعد را در چندتا جلسه نصيحت کردند زيربار نرفت، عمر سعد برای رضايت ابن زياد سخت خدا را فراهم کردی، سيدالشهداء را شهيد کردی واگذارت میکنيم به ابن زياد، میدانيد چه اتفاقی افتاد، بعد از شهادت امام حسين، ابن سعد آمد در کوفه دارالاماره خبر پيروزی را بدهد، ابن زياد نشسته بود، امراء کوفه هم نشسته بودند خب ابن زياد تبليغات کرده بود که امام حسين خارجی است بر عليه خدا و پيغمبر قيام کرده، نقل شده ابن سعد اين جمله را گفت، گفت: «انی قتلت سيداً محجباً» ، گفت من آقای بزرگواری را کشتم، تا اين را گفت ابن زياد بر آشفته شد نه از اين جهت که اين دارد راست میگويد افکار مردم کوفه را منحرف کرده بود حالا فرمانده ارشدش دارد میگويد سيد محجب، گفت نانجيب اگر حسين ابن علی سيد بزرگوار بود چرا کشتی؟ برو تا به امر تو رسيدگی کنم، عمرسعد چندين سال از ترس ابن زياد فراری بود، برای همان ابن زياد آمد در قتل امام حسين شرکت کرد اين همينی که امام حسين فرمود اگر رضايت خلق را در نظر گرفتيد به بهای سخت خدا اگر رضايت فرزندت در نظر گرفتی به قيمت سخت خدا واگذاری به اين بچه میشوی واگذاری به همين رفيق میشوی، همينی که خدا را هزينه کردی برايش به همين واگذارت میکند، ابن سعد سالها فراری بود تا در بستر سربازهای مختار کشتنش، و از اين موارد فراوان در تاريخ داريم، لذا امام حسين در پاسخ به آن فرد بصری فرمودند شر دنيا و آخرت يعنی اينکه رضايت مردم را اهميت بدهی، اما به چه قيمتی؟ به قيمت سخت خدا، فرزندمان میگويد آقا اين کار را بکنيد، خدا راضی است، مردم میگويند اين کار را بکنيم، خدا میپسندد اگر خدا نمیپسندد انجام دادی واگذار به همين خواهی شد، لذا امام حسين فرمود شر دنيا و آخرت يعنی سخت خدا برای انسان رقم خوردن، لذا اين دعای نورانی امام صادق و اولياء الهی پيامبر در مسعی، وجود امام صادق در دهه آخر ذیالحجه اين دعا: «أللهم إنى أسئلك خير الخير رضوانكو الجنّة»[31] ببينيد: «خير الخير»[32] در همين: «أَعْطِنِي بِمَسْأَلَتِي»[33] ولی با واژههای مختلف: «أللهم إنى أسئلك خير الخير رضوانكو الجنّة»[34] خشنودی خدا خير دنيا و آخرت يعنی رضايت الهی، رضوان خدا را خواستن، از خدا بخواهيد خدا از شما راضی باشد هرجا هستيد هر کاری دستتان است خدا راضی باشد، امام صادق عرض میکند خدايا از تو بهترين بهترها را میخواهم، خشنودیات را و عاقبت بخيریام را و به تو پناه میبرم از بدترين بدهیها سختت را عاقبت به شریام را اين سخت شر دنيا و آخرت است، اين عاقبت به شری، شر دنيا و آخرت، دنيا مال کسی باشد فرعون پايانش چه شد؟ بازنده فرعون است بازنده نمرود است بازنده متوکل ملعون است، بازنده معتمد عباسی ملعون است که قاتل امام هادی است، برنده امام هادی است.
خب از اين شخصيت امام همام هم يکی دو جمله عرض کنم، يکی از سختترين دورانهای زندگی ائمه دوران امام هادی و امام عسکری بود، امام هادی قريب به بيست سال در سامراء تحت نظر بود يک زندگی سخت مدتی زندان تحت نظر، وجود مقدس امام هادی در مدينه بودند، مادر امام هادی بانويي بود از مغرب کنيز بود که امام جواد فرستادند از بازار خريدند و مشهور به سيده بود که خيلی امام هادی، تجليل از مادرشان میکردند و اين را هم میرساند که مردم ما چندتا از ائمه مادرهايشان کنيز بودند چندتا از ائمه ما مادران اينها کنيز بودند اين میرساند که شرافت انسانها به انسانيت آنهاست نه به اعتبارات اجتماعی، مادر امام هادی، مادر امام زمان، مادر امام رضا، مادر آقا موسی ابن جعفر، اينها مادرهای بودند که بالاخره بحسب ظاهر اينها را کنيز آمد در بيت ولايت، اما کنيزی که شد مادر امام، شخصيت به انسانيت است به تقواست: إِنَّ أَكْرَمَكُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقاكُمْ»[35] بانوی پاکدامن، پدر وجود مقدس امام جواد، عمر مبارک حضرت چهل و دو سال، در چهل و دو سالگی امام هادی را شهيد کردند خدا لعنت کند متوکل را. حالا آقايون ببينيد ما يک مقداری هم بعضیهايمان خيلی پر توقع هستيم آقا چرا حرف نمیزنی؟ میگويد آقا سبکمان کردند ديگر ما حرف نمیزنيم ديگر بس است بار اول و آخرمان باشد اين جوری میخواهيم از دين دفاع کنيم، من يک صحنه از جريانات امام هادی را برايتان بگويم، که اين اسلام رايگان به دست ما نرسيد آقا امام هادی را آوردند سامراء يک شب متوکل مجلس شراب گرفته بود، همه بزرگان بودند، متوکل گفت برويد امام هادی را بياوريد رفتند سراغ امام هادی گفتند خليفه شما را خواسته، آقا امام هادی لباس پوشيدند، آمدند در مجلس ظرفهای شراب، کلهها گرم از شراب، همه بد مست، آقا نشستند در مجلس، چه شرائطی بوده زحمت را آنها کشيدند اذيت آنها شدند خواهرم برادرم دوتا متلک میشنويي جا نزن، ثبات داشته باشيد امام هادی نشستند حالا چه فشاری بود؟ چه سختیهای ائمه تحمل میکردند متوکل يک جام شراب ريخت به امام هادی تعارف کرد گفت بخوريد، آقا امام هادی فرمودند والله قسم گوشت پوست، خون ما از حرام مبراست، چقدر گستاخ است اين متوکل؟ جزء خلفای خيلی وقيح بنی العباس بود متوکل وقتی ديد امام هادی شراب را پس زدند گفت پس يک شعری برايمان بخوان، مجلسمان را گرم کنيد، آقا فرمودند من طبع شعر ندارم شاعر هم نيستم گفت نه بايد يک چيزی بخوانی، امام يک چندتا بيت شعر خواندند: «بَاتُوا عَلَى قُلَلِ الْأَجْبَالِ تَحْرُسُهُمْ»[36] اشعاری را حضرت، قصيدهای خواندند بيت بيت امام میخواندند متوکل مستی از سرش پريد، جام شراب را زد زمين شروع کرد گريه کردن، حالا من وقت عزيزان را نگيرم، هستند عزيزانی ما حاج آقای صلاحی، دوستان در مجلس هستند به فيض برسانند امشب شب عرض ادب است جد بزرگوار امام زمان شام شهادت اوست، آقا فرمودند کسانی بودند که در دامنه کوهها کاخها ساختند، در آن کاخهای سر به فلک کشيده خانهها و فرشهای آن چنانی و پردههای اطلس برای خود آراستند اين بدنهای ناز پرورده در آن بسترهای حرير با آن غذاهای آن چنانی، ناگهان مرگ در آن خانهها وارد شد و آنها را از آن کاخها به قبور تاريک قبر و محل مور و موريانه منتقل کرد، امام اين اشعار را که خواندند متوکل شروع کرد زار زار گريه کردند امام هم بلند شدند آمدند بيرون که متوکل گفت مجلس جشن ما را علی ابن محمد عزا کرد، اين وضع امام هادی بودند مدتی آقا را زندان بردند، در زندانهای طولانی امام را نگه میداشتند، دوران بسيار سختی دوران امامت امام هادی عليهالسلام بود، يک وقتی فرزند متوکل آمد به امام هادی گفت آقا ديشب پدرم يک مجلسی گرفته بود، يک خانمی با يک چادری پاره و کهنهای آمده بود در مجلس، ادای حضرت زهراء را در میآورد، يک آقايي هم با يک لباس کرباسی پارهای آمد بود در مجلس هی صدا میزد: «سَلُونِي قَبْلَ أَنْ تَفْقِدُونِي»[37] سخنی که اميرالمؤمنين بر فراز منبر کوفه میگفت اين به مسخره میگفت و همه میخنديدند میگفتند اين علی است، نعوذ بالله و آن فاطمه است، تا اين را نقل کرد امام هادی گريه کردند، گفت آقا تکليف پدر من چيست؟ آقا فرمودند اين پدر بايد کشته بشود، کسی که به مادر ما جسارت کند به پدر ما اين گونه جسارت کند ديگر اين مهدور الدم است، میگويند پسر متوکل گفت من خودم اسباب کشتن پدرم را فرهم میکنم، آقا فرمودند من اين را بهت بگويم فرزند اگر در قتل پدرش شرکت کرد عمر طولانی نمیکند بابايت بايد برود بايد کشته شود اما اين را رعايت کن که همين کار را هم پسر متوکل کرد، بعد نوبت به معتمد عباسی رسيد آخرالامر امام را مسموم کردند. اما من يک نکته عرض کنم: در تشييع شيعيان آمدند، قرار بود معتمد نماز بخواند وجود مقدس امام عسکری اول پيکر را گذاشتند زمين، حالا چه خفقانی بود چه فشاری بود؟ آقا امام عسکری بر پيکر پدر نماز خواندند بعد جسد را بردند معتمد آمد با يک جمعيتی برای تظاهر به اينکه ما ارادتی به اينها داشتيم، آنها هم بر پيکر امام هادی نماز خواندند اما تشييع با شکوهی شد و در همين مکان شريفی که امروز ملجأ و پناهگاه شيعيان عالم است امام را به خاک سپردند من چند بيت را از آقای حاج محمود آقای سيفی تقديم کنم، عزيزان ما به فيض برسانند، تقاضای خودمان را به حضرت عرض کنيم، بگوييم:
آقا تو عرش بارگاهی ای قدرت الهی، خدا رحمت کند حاج محمد آقای سيفی را
تو عرش بارگاهی ای قدرت الهی، ما را تو تکيهگاهی يا هادی المضلين
جانا کرامتی کن لطف و عنايتی کن، ما را شفاعتی کن يا هادی المضلين
قربان غربت تو آن رنج و کربت تو، ما غرق محنت تو يا هادی المضلين
قربان محنت تو يا هادی المضلين.
آقا را مسموم کردند مظلومانه به شهادت رساندند انشاءالله وعده ديدار جمع حاضر ما مثل چنين شبی از نزديک در جوار تربتش عرض ارادت کنيم، اما پيکر امام بعد از شهادت مورد اسائه ادب قرار نگرفت، بگوييم آقا: «لَا يَوْمَ كَيَوْمِكَ يَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ»[38] هيچ روزی مثل روز سيدالشهداء نخواهد رسيد با پيکر نازنين شما بعد از شهادت ادب شد احترام کردند، تشييع کردند به خاک سپردند اما سلام بر آن پيکری که بعد از شهادتش اسبها را نعل تازه زدند، بدن را زير سم اسبها همه بگوييم يا حسين.
[1] تحف العقول النص ص482.
[2] تحف العقول النص ص482.
[3] تحريم6.
[4] تحف العقول النص ص482.
[5] عيون الحكم و المواعظ (لليثي) ص74.
[6] عيون الحكم و المواعظ (لليثي) ص74.
[7] عيون الحكم و المواعظ (لليثي) ص74.
[8] تحف العقول النص ص482.
[9] تحف العقول النص ص482.
[10] التوحيد (للصدوق) ص372.
[11] التوحيد (للصدوق) ص372.
[12] تحف العقول النص ص482.
[13] بحار الأنوار (ط - بيروت) ج75 ص374.
[14] بحار الأنوار (ط - بيروت) ج75 ص374.
[15] بحار الأنوار (ط - بيروت) ج75 ص374.
[16] بحار الأنوار (ط - بيروت) ج75 ص374.
[17] بحار الأنوار (ط - بيروت) ج75 ص374.
[18] تحف العقول النص ص482.
[19] تحف العقول النص ص482.
[20] تحف العقول النص ص482.
[21] تحف العقول النص ص482.
[22] تحف العقول النص ص482.
[23] تحف العقول النص ص482.
[24] تحف العقول النص ص482.
[25] تحف العقول النص ص482.
[26] الكافي (ط - الإسلامية) ج2 ص585.
[27] الإختصاص النص ص225.
[28] الإختصاص النص ص225.
[29] الإختصاص النص ص225.
[30] الإختصاص النص ص225.
[31] إرشاد القلوب / ترجمه مسترحمى ج1 ص187.
[32] إرشاد القلوب / ترجمه مسترحمى ج1 ص187.
[33] الكافي (ط - الإسلامية) ج2 ص585.
[34] إرشاد القلوب / ترجمه مسترحمى ج1 ص187.
[35] حجرات13.
[36] كنز الفوائد ج1 ص342.
[37] كتاب سليم بن قيس الهلالي ج2 ص802 .
[38] الأمالي( للصدوق) النص ص116,
